Αρχίζει στα δέκα και συνεχίζεται μέχρι τα μέσα της δεκαετίας των είκοσι.
Η περίοδος αυτή είναι καθοριστική για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα και
απαιτεί λεπτούς χειρισμούς εκ μέρους των γονέων αλλά και της πολιτείας,
επισημαίνουν οι ειδικοί.Αν κάνετε μια πρόχειρη, μίνι «δημοσκόπηση» σε γονείς των οποίων τα
μπουμπούκια έχουν πλέον... ανθήσει και εγκαταλείψει την οικογενειακή
εστία σχετικά με το ποια ήταν η πιο δύσκολη φάση που πέρασαν κατά την
ανατροφή των παιδιών τους, θα λάβετε, στην πλειονότητα των περιπτώσεων,
μία και μοναδική απάντηση. Και αυτή δεν.... θα αφορά ούτε τα μωρουδιακά
κλάματα, ούτε τα ξενύχτια των μαραθώνιων θηλασμών, ούτε τις φρουτόκρεμες
και τα παιχνίδια στο πάτωμα μέσα σε ένα βομβαρδισμένο σπίτι, ούτε τις
άγρυπνες νύχτες με πυρετούς και ιώσεις, ούτε τα σχολικά διαβάσματα, ούτε
το τρέξιμο στις εκατομμύρια εξωσχολικές δραστηριότητες. Η μονολεκτική
απάντηση πιθανότατα θα είναι η «εφηβεία», με ό,τι συνεπάγεται αυτή η
λέξη για την ανάπτυξη ενός παιδιού που προχωρά τον μετ' εμποδίων δρόμο
του, αφού ποτέ στη ζωή οι μεταβάσεις δεν είναι ανέφελες, προς την πλήρη
ανεξαρτησία - και την αγωνία των γονέων αυτός ο δρόμος να μην έχει
πολλές και επικίνδυνες «λακκούβες». Διότι η εφηβεία είναι μια περίοδος τεράστιων όχι μόνο βιολογικών αλλά και ψυχικών και συναισθηματικών αλλαγών, μια περίοδος καθοριστική για να χτιστούν άτομα υγιή ψυχοσωματικά για ολόκληρη την υπόλοιπη ζωή τους. Εχοντας πλέον κατανοήσει τα τελευταία χρόνια περισσότερο το ειδικό βάρος αυτής της φάσης της ζωής του ανθρώπου η επιστήμη προσπαθεί να εντρυφήσει στο πώς, στο γιατί αλλά και στο πόσο της εφηβείας - κοινώς στη διάρκειά της. Και τώρα ένα νέο σημαντικό άρθρο που δημοσιεύθηκε στο «The Lancet Child & Adolescent Health» έρχεται να κρούσει τον κώδωνα προς κυβερνήσεις, συστήματα υγείας και κοινωνικής πρόνοιας αλλά και προς τους γονείς αναφέροντας ότι η εφηβεία είναι μια περίοδος με μεγαλύτερη διάρκεια από αυτή που σήμερα αποδεχόμαστε επισήμως και προτείνοντας να επιμηκυνθεί κατά μερικά έτη καλύπτοντας τις ηλικίες από 10 ως 24 ετών. Μπορεί κάτι τέτοιο να μοιάζει με βουνό στους γονείς που αυτή τη στιγμή έχουν καθημερινά να διαχειριστούν μικρούς επαναστάτες (χωρίς αιτία) εφήβους, ωστόσο, όπως θα διαβάσετε, για διαφορετικούς, σοβαρούς λόγους, είναι σημαντικό να συντελεστεί αυτή η «επανάσταση» της εφηβείας διαρκείας, τουλάχιστον στον αποκαλούμενο ανεπτυγμένο κόσμο (αφού στις αναπτυσσόμενες χώρες όπου τα παιδιά παλεύουν ακόμη και για να καταφέρουν να επιβιώσουν ως την εφηβεία, τέτοιες συζητήσεις, δυστυχώς, μοιάζουν με πολυτέλεια). Και θα πρόκειται για μια επανάσταση με αιτία.
Θεωρία και πραγματικότητα
Για να αναλύσουμε το πώς θα μπορούσε να οριστεί η εφηβεία στο μέλλον,
μάλλον είναι απαραίτητο να δούμε τι έχει θεωρηθεί εφηβεία στο πέρασμα
των χρόνων. Στις αρχές του 20ού αιώνα ο Στάνλεϊ Χολ (1846-1924),
αμερικανός πρωτοπόρος ψυχολόγος και εκπαιδευτικός, προσδιόρισε την
εφηβεία ως την αναπτυξιακή περίοδο που καλύπτει τις ηλικίες 14 ως 24
ετών. Πριν από περισσότερο από μισό αιώνα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας
(ΠΟΥ) πρότεινε να ορίζεται ως περίοδος της εφηβείας εκείνη που καλύπτει
τα 10 ως 19 έτη, σημειώνοντας ωστόσο ότι ενώ η αρχή αυτής της περιόδου
είναι πιο εύκολο να προσδιοριστεί αφού ξεκινά με τις βιολογικές αλλαγές
που οδηγούν στη σεξουαλική ωρίμαση και στην ικανότητα αναπαραγωγής, το
τέλος της είναι πολύ πιο δύσκολο να οριστεί. Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα
του Παιδιού του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) ορίζει το παιδί ως ένα
άτομο ηλικίας 0-18 ετών, ενώ ο ΟΗΕ έχει επισήμως ορίσει την εφηβεία ως
την περίοδο που καλύπτει τις ηλικίες 10-19 ετών. Αυτά λοιπόν γράφουν τα
επίσημα χαρτιά των επίσημων οργανισμών μέχρι σήμερα. Διότι ανεπισήμως
όλο και περισσότεροι ειδικοί αναφέρουν ότι οι σύγχρονες προηγμένες
κοινωνίες που έχουν αλλάξει άρδην τον τελευταίο μισό και πλέον αιώνα και
οι ανάγκες που αυτές έχουν γεννήσει - κυρίως για παρατεινόμενη
εκπαίδευση - έχουν ουσιαστικά δημιουργήσει μία ακόμη ανάγκη: να αλλάξει ο
ορισμός της εφηβείας. Και αυτό δεν πρέπει να μείνει ανεπίσημο, αλλά να
λάβει άκρως επίσημο χαρακτήρα προς όφελος των εφήβων τού σήμερα που θα
γίνουν οι ενήλικοι του αύριο.
Σε αυτήν ακριβώς τη λογική κινείται και το νέο άρθρο που έκανε την εμφάνισή του στις 17 Ιανουαρίου στο «The Lancet Child & Adolescent Health» και το οποίο υπογράφεται από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης στην Αυστραλία σε συνεργασία με συναδέλφους τους από άλλα αυστραλιανά ακαδημαϊκά κέντρα. Ούτε λίγο ούτε πολύ αυτό το άρθρο αναφέρει ότι η εφηβεία, αυτή η καίριας σημασίας περίοδος της ζωής, διαρκεί πλέον περισσότερα χρόνια από εκείνα που ορίζουν τα επίσημα χαρτιά και παραθέτει τους λόγους. «Το Βήμα» μιλά με την πρώτη συγγραφέα του άρθρου, καθηγήτρια Εφηβικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, διευθύντρια του Κέντρου για την Εφηβική Υγεία στο Royal Children's Hospital και πρόεδρο της Διεθνούς Ενωσης για την Εφηβική Υγεία Σούζαν Σόγερ, η οποία βάζει τις δικές της τελείες στα ερωτηματικά σχετικά με το γιατί οι κοινωνίες πρέπει να αποδεχθούν την εφηβεία... διαρκείας.
Βιολογική αρχή
Οπως σημειώνει η καθηγήτρια Σόγερ εν αρχή τής...Διαβάστε περισσότερα στο: www.tovima.gr