Ενα εκτεταμένο δίκτυο αρχαίων ποταμών, οι οποίοι κάποτε μετέφεραν
στη θάλασσα μεγάλες ποσότητες νερού σε αποστάσεις άνω των 500
χιλιομέτρων, εντόπισαν οι επιστήμονες κάτω από τη σημερινή άμμο της
Δυτικής Σαχάρας. Η αποκάλυψη έγινε μέσω εικόνων ραντάρ που τράβηξε ένας
ιαπωνικός δορυφόρος πάνω από τη Μαυριτανία.Η ανακάλυψη από γάλλους ερευνητές, με επικεφαλής τον Φ. Γκρουσέ του
Πανεπιστημίου του Μπορντό, η οποία παρουσιάστηκε στην επιθεώρηση
«Nature Communications», επιβεβαιώνει ότι η Σαχάρα στο παρελθόν δεν
έμοιαζε καθόλου με τη σημερινή άγονη και ...άνυδρη έρημο. Μια πλούσια
πανίδα και χλωρίδα φιλοξενούνταν κάποτε - όχι πολύ παλιά - σε μια
περιοχή γεμάτη νερά.
Τα αρχαία ποτάμια της Δυτικής Σαχάρας, τα οποία κατέληγαν στον
Ατλαντικό, πιθανώς πήγαζαν από τα νότια όρη του Ατλαντα και από τα
υψίπεδα Χογκάρ της σημερινής Αλγερίας. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι για
τελευταία φορά νερό κύλησε σε αυτά τα ποτάμια πριν από περίπου 5.000
χρόνια. Αν αυτό το σύστημα ποταμών υπήρχε ακόμη σήμερα, θα ήταν το 12ο
μεγαλύτερο στον πλανήτη μας. Οι δορυφορικές εικόνες αποκαλύπτουν ότι οι
θαμμένες κοίτες των αρχαίων αυτών ποταμών ευθυγραμμίζονται σχεδόν τέλεια
με ένα τεράστιο υποθαλάσσιο (σήμερα πια) φαράγγι, το οποίο εκτείνεται
από τις ακτές της Μαυριτανίας ως σε βάθος θάλασσας 3.000 μέτρων. Το
φαράγγι του ακρωτηρίου Τιμίρις, όπως λέγεται, το οποίο ανακαλύφθηκε το
2003, έχει πλάτος δυόμισι χιλιομέτρων και βάθος ως ένα χιλιόμετρο.
Προφανώς ένας τεράστιος ποταμός είχε κάποτε σκάψει αυτό το βυθισμένο πια
φαράγγι.
Γεωλογικό ντόμινο
Μια άλλη πρόσφατη μελέτη για την έρημο Σαχάρα παρουσιάζει
ενδιαφέροντα στοιχεία για την ηλικία και την... καταγωγή της. Σύμφωνα με
τους ερευνητές η μεγάλη αφρικανική έρημος δημιουργήθηκε πολύ παλαιότερα
από όσο πιστεύαμε ως σήμερα και υπεύθυνες για τη δημιουργία της είναι
οι κλιματικές αλλαγές που προέκυψαν από τη συρρίκνωση της θάλασσας της
Τηθύος, «απόγονος» της οποίας είναι η Μεσόγειος Θάλασσα.
Οι επιστήμονες μελετώντας διάφορα γεωλογικά δεδομένα (κυρίως αναλύοντας τα στρώματα άμμου) της Σαχάρας είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η αφρικανική έρημος σχηματίστηκε πριν από 2-3 εκατ. έτη, την ίδια περίοδο που ξεκίνησε ο κύκλος των αλλεπάλληλων εποχών παγετώνων στο Βόρειο Ημισφαίριο. Διεθνής ομάδα ερευνητών ανέλυσε εκ νέου τη διαστρωμάτωση της άμμου στη Σαχάρα. Οι ερευνητές μελέτησαν επίσης γύρη που εντοπίστηκε σε ιζήματα τα οποία ανασύρθηκαν από γεωτρήσεις στον πυθμένα θαλάσσιων περιοχών της Βόρειας Αφρικής. Η μελέτη των ευρημάτων οδήγησε τους ερευνητές στο να παρουσιάσουν μια εντελώς διαφορετική εικόνα για την ηλικία και την καταγωγή της Σαχάρας.
Σύμφωνα με τους ερευνητές υπήρξε ένα γεωλογικό ντόμινο που οδήγησε
στη γέννηση της Σαχάρας. Εκείνη την εποχή στην περιοχή κυριαρχούσε η
θάλασσα της Τηθύος, μια μεγάλη κεντρική θάλασσα που εκτεινόταν ανάμεσα
στην Ευρασιατική ήπειρο και την Αφρικανική. Ονομάστηκε έτσι από την
αρχαία ελληνική θεότητα των ωκεανών Τηθύ. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι πριν
από περίπου 11 εκατ. έτη ξεκίνησε μια σύνθετη γεωλογική και
ατμοσφαιρική διεργασία που διήρκεσε περίπου 4 εκατ. έτη και οδήγησε
τελικά στην εμφάνιση της Σαχάρας.
Σύμφωνα με το σενάριο των ερευνητών πριν από.....Διαβάστε περισσότερα στο: www.tovima.gr
